Kan je eigenlijk wel alleen aan jezelf werken?
Bijgewerkt op: 21 mei 2022
Vroeg of laat loop je jezelf wel keer voor langere periode in de weg. Je maakt je bijvoorbeeld steeds opnieuw zorgen over dezelfde dingen, raakt nooit meer echt uitgerust of het lijkt dat collega’s en vrienden zichzelf prima ontwikkelen terwijl jij geen millimeter vooruit komt. In dit artikel leggen we uit waarom je er goed aan doet een professional aan te haken wanneer je aan jezelf gaat werken.
Wanneer je besluit om je persoonlijke ontwikkeling op te pakken is er via zelfhulpboeken en websites een wereld aan inspirerende inzichten en motiverende adviezen beschikbaar. Structurele verandering bereiken op basis van die adviezen is echter vaak moeilijk te realiseren. Waarom is het toch zo ingewikkeld om onze manier van kijken, voelen, denken en handelen aan te passen?
Een belangrijke oorzaak wordt gevormd door de onbewuste zelfbeschermingsmechanismen die in werking treden zodra ons zelfvertrouwen ondermijnt dreigt te worden. Zolang je je er niet bewust van bent werken ze als blinde vlekken. In het boek ‘Rewire’ noemt de psychotherapeut Richard ‘O Connor de belangrijkste 3 mechanismen: zelfrechtvaardiging, het bevoordelen van onszelf ten opzichte van anderen en het onderdrukken van ongemakkelijke gedachten en gevoelens.
Blinde vlek 1: Zelfrechtvaardiging
Ieder van ons is geneigd te denken dat onze motieven altijd zuiver zijn en dat we meestal het juiste doen. Zonder dat je het weet pas je echter trucjes toe waarmee je dit zelfbeeld in stand houdt. Het selectieve geheugen is daarvan een goed voorbeeld; de momenten dat je juist handelde herinner je je eenvoudig weg beter dan de keren dat je iets niet goed deed.
Blinde vlek 2: Beter dan de ander
Het is een heel menselijke trek om te denken dat onze successen voortkomen uit onze unieke talenten, terwijl mislukkingen te wijten zijn aan externe omstandigheden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat iedereen zichzelf als beter dan gemiddeld beoordeeld. De kans is groot dat ook jij jezelf eerlijker, ethischer, onpartijdiger, en minder te beinvloeden vindt dan de meeste mensen.
Daarnaast zijn we geneigd onze minder goede eigenschappen als hele normale onderdelen van het mens-zijn te labelen, of als heel triviaal. Onze sterke kanten zien we daarentegen als uniek en waardevol. We hebben daarom eerder vertrouwen in positieve feedback en zijn sceptisch wanneer de feedback negatief is....
Blinde vlek 3: Onderdrukken
Ongemakkelijke gevoelens, gedachten of waarheden over onszelf die we niet onder ogen willen zien onderdrukken we. Dat lijkt een handig mechanisme want je bent je er niet langer van bewust. Hetgeen we onderdrukken -bijvoorbeeld gevoelens van angst, woede, schuld en schaamte - beinvloedt echter wel op subtiele wijze ons gedrag.
Ten slotte
We willen niet beweren dat het onmogelijk is om zonder hulp van een therapeut zicht te krijgen op jouw blinde vlekken en hoe deze van invloed zijn op het in stand houden van dingen die je wilt veranderen. Wanneer je echter voelt dat je onvoldoende vorderingen maakt, overweeg dan de objectieve blik van een professional. Een therapeut leeft met je mee en kan als geen ander de juiste vragen stellen. Op deze manier is er de grootste kans op inzicht en blijvende veranderingen in je manier van leven.